Что посмотреть в островце
Экскурсия по малой родине. Три причины побывать в Островце
Мое место
Большие ноябрьские выходные – отличный повод отправиться в путешествие по стране, чтобы открыть для себя новые места. Мы же в этот раз задумали экскурсию по Островецкому району. С главными достопримечательностями своей малой родины знакомит первый секретарь райкома БРСМ Виолета Алексеевец.
– Красивый, чистый и уютный Островец всегда рад гостям. От знакомства с нашим городом у путешественников остаются только положительные эмоции. Приезжайте и вы за порцией хорошего настроения и новыми фотографиями для социальных сетей. А чтобы было проще ориентироваться, делюсь списком мест, которые обязан увидеть каждый. В него входят…
 PLANETABELARUS.BY |  RU.BELARUS.TRAVEL |  OSTROVETS.BY |
…остров любви. Это небольшой участок земли на реке Лоша. Название остров получил благодаря тому, что сюда после церемонии бракосочетания приезжают все молодожены. Как символ своей вечной любви они вешают на перила моста замки, а ключи выбрасывают в воду. На скамейках, расположенных в этой уютной и тихой части города, обычно отдыхают местные жители.
…костел Святой Троицы в Гервятах. Это одна из главных жемчужин нашего района. Костел, за которым давно закрепилось название «белорусский Нотр-Дам», построен в 1899–1903 годах в неоготическом стиле. Сегодня он входит в тройку самых высоких храмов страны. Гостей поражают внешний вид святыни, его внутреннее убранство и ландшафт вокруг. На территории перед костелом растет много редких цветов, кустарников и деревьев. Также в саду установлены фигуры 12 апостолов, которые встречают посетителей святого места.
…«Сарочанские озера». Так называется гидрологический заказник республиканского значения, объединивший 14 озер. Все они расположены цепочкой, из-за чего их называют ожерельем. Общая площадь живописного заказника составляет 14 000 гектаров. Особенно его любят рыбаки, они готовы часами смотреть на водную гладь в ожидании клева.
Достопримечательности
Дом охотника «Панская усадьба»
Республиканский ландшафтный заказник «Сорочанские озера»
Адрес: г.Островец, ул. Октябрьская, 3
Тел: 375(29)1183394
Услуги:
Ландшафтный заказник «Сорочанские озера» представляет собой природный комплекс, включающий в себя такие озера, как Клевей, Тумское, Голодзянка, Иодово и другие. Все они абсолютно разные, с разными экосистемами и типажами. Животный мир богат и разнообразен, много краснокнижных видов, редких земноводных. Заказник не зря назван ландшафтным – горки, холмы, котловины, которые заполнены озёрами – это по-настоящему красивое пейзажное место. Заказник стоит на коридоре миграции птиц. По оценке специалистов, в весенне-осеннее время в заказнике можно наблюдать 85% видового состава птиц Беларуси. На территории заказника расположены три зоны отдыха: «Кайминское», «Тумское» и «Белое». В целом озера отличаются живописностью, что привлекает к ним внимание туристов.
Касцёл Святой Троіцы ў в. Гервяты (2 катэгорыя)
Рымска-каталіцкі храм. Адносіцца да астравецкага дэканату Гродзенскай дыяцэзіі. Пабудаваны ў 1899—1903 гадах у неагатычным стылі. Адзін з самых высокіх касцёлаў Беларусі. Мясцовая парафія створана ў 1526 годзе, тады ж быў пабудаваны невялікі драўляны храм.
У 1899—1903 годзе на яго месцы архітэктарам Вацлавам Міхневічам быў узведзены велічны каменны храм. Вышыня званіцы — 61 метр, Гервяцкі касцёл уваходзіць у тройку самых высокіх храмаў Беларусі і з’яўляецца адным з самых лепшых узораў неагатычнага стылю ў краіне.
Пабудова ўяўляе сабой трохнефную аднавежавую базіліку з трансептам у заходняй частцы накрытую двухсхільным крыжовым дахам з чырвонай дахоўкі, сяродкрыжжа якога завершанае металічнай вежачкай, а грэбень — керамічнымі трохліснікамі. З усходу да галоўнага нефу прыбудаваная высокая двух’ярусная вежа-званіца, завершаная шпілем, яе бакавыя грані ў чацверыковым ніжнім ярусе аздобленыя аркатурай і нішамі, верхні васьмерыковы ярус з чатырох бакоў фланкіраваны дэкаратыўнымі пілонамі, астатнія расчлянёныя высокімі стральчатымі спаранымі вокнамі.
Сярэдні павышаны неф з нізкімі стральчатымі вокнамі ўмацаваны знешнімі чатырохступеньчатымі, завершанымі шпілямі-пінаклямі контрфорсамі з аркбутанамі, якія ствараюць актыўны рытм бакавых фасадаў. Паміж кожнай парай контрфорсаў на сценах бакавых нефаў размешчаныя па два высокія спараныя стральчатыя акны з дэкаратыўнымі «ружамі» ў завяршэнні. Бакавыя фасады храму ўпрыгожаныя аркатурназубчастым поясам, антаблемент мае фрыз са стылізаваным арнаментам у выглядзе трохступеньчатых зубцоў і карніз.
Ідэнтычна вырашаныя алтарны фасад і тарцы трансепта маюць чатырох’ярусную кампазіцыю з вылучэннем павышанай цэнтральнай часткі, завершанай гатычным атыкам з трыма вежачкамі, фланкіраваным двума контрфорсамі з аркбутанамі, якія злучаюць атык з контрфорсамі. Галоўны уваход афармляе перспектыўны партал, завершанывімпергам і «ружай». Унутры нефы перакрытыя крыжовымі нервюрнымі скляпеннямі на стральчатых падпружных арках. Калоны маюць складаную прафіліроўку і нагадваюць гурты калон старажытных гатычных сабораў. У алтары зберагліся фрагменты каляровых вітражоў.
Перад храмам стаяць некалькі драўляных крыжоў з багатай разьбой, што характэрна для літоўскіх храмаў. Вакол храма разбіты ландшафтны парк з рэдкімі дэкаратыўнымі раслінамі і фігурамі апосталаў.
Храм называюць “маленькай Швейцарыяй” і “беларускім Нотр-Дамам”.У адпаведнасці з шэрагам апытанняў, ён прызнаны самым прыгожым касцёлам Беларусі.
Касцёл Увазнясення Святога Крыжа ў в. Быстрыца (2 катэгорыя)
Помнік архітэктуры ранняга барока. Пабудаваны ў сярэдзіне XVI ст. па загаду польскага караля Жыгімонта I. У 1760 г. перабудаваны ў стылі ракако.
Аднанефны дзвюхвежавы з пяціграннай апсідай (да яе з поўначы прыбудавана сакрыстыя) мураваны храм мае сіметрычна-восевую падоўжаную кампазіцыю. У сілуэце будынку дамінуюць две чатырох’ярусныя вежы галоўнага фасада, лёгкія і струменістыя па архітэктарнай трактоўцы (вязкі пілястраў, скразная аркатура вежаў, высокія нішы). Вежы аб’яднаны трохвугольным шчытом, за якім схаваны двухсхільны (вальмавы над апсідай) дах. Вертыкальнасць фасаду з увагнута-пукатымі хвалістымі плоскасцямі сцен і карнізнымі паясамі падкрэслівае гарызантальная рустоўка цокаля. Бакавыя фасады і апсіда вырашаныя плоскасна, сіметрычна расчлянёны парамі арачных вакон і тонкімі падвойнымі лапаткамі ў прасценках, апярэзаны прафіляваным антаблементам. Зала касцёлу перакрытая цыліндрычным на папружных арках скляпеннем, якое пераходзіць у конху апсіды, сакрыстыя —цыліндрычным з распалубкамі. Скляпенні дэкарыраваны арнаментальнай размалёукай XIX ст. Сцены крапаваны падвойнымі канеліраванымі пілястрамі, завершаны моцным прафіляваным антаблементам. Пластыка-дэкаратыўны акцэнт інтэр’еру — галоўны алтар, разгорнуты па гранях апсіды і падзелены крапаваным антаблементам на два ярусы. Складаная калонна-пілястравая кампазіцыя першага яруса, выкананая з карычневага стука і з пазалотай на капітэлях, фланкіраваная дзвюма драўлянымі скульптурамі апосталаў. У адным барочна-ракайльным стылі зробленыя і два меншыя па маштабе кулісныя алтары.
Архітэктурны ансамбль цэнтра в. Варняны (2 катэгорыя)
Архітэктурны ансамбль цэнтра Варнян — помнік горадабудаўніцтва барока. Сфарміраваўся ў 1760—1770-я гады.
Арганізаваны па рэгулярнай планіровачнай схеме вакол вялікай выцягнутай прамавугольнай у плане плошчы. Дамінанта ансамбля — Георгіеўскі касцёл, які замыкае плошчу з усходняга боку. Два фланкіруючыя дамы (дом аптэкара і плябанія) ствараюць перад касцёлам раскрыты на плошчу курданёр з акруглай па абрысу агароджай. На заходнім баку плошчы быў палацава-паркавы комплекс (не захаваўся). Паўднёвы і паўночны бакі плошчы фарміруюць два рады тыпавой жылой забудовы, аб’яднанай у адзіны фронт каменнымі прасценкамі з арачнымі праездамі. У забудову ўваходзілі карчма і гандлёвыя рады.
Касцёл Святога Георгія пабудаваны ў 1767—1769 гг. у стылі позняга барока (дабудаваны ў 1880 г., 1909 г.). Фундатарка — уладальніца Варнян М. Абрамовіч, архітэктар — А. Казакоўскі. Дзвюхвежавы аднанефны мураваны храм з трансептам. Архітэктарская пластыка (прафіляваныя цягі, ліштвы, вязкі пілястраў, раскрапоўкі, фігурныя завяршэнні вежаў і шчыта) сканцэнтраваная на галоўным фасадзе. Бакавыя фасады расчлянёныя арачнымі вокнамі і падвойнымі пілястрамі ў прасценках. Унутры неф перакрыты цыліндрычным скляпеннем з распалубкамі на папружных арках. Над уваходам хоры з крывалінейным парапетам.
Мураваныя двухпавярховыя плябанія і дом аптэкара (1770 г.) — прамавугольныя ў плане будынкі з высокімі вальмавымі дахамі. Фасады рытмічна расчлянёныя шырокімі лапаткамі і прамавугольнымі аконнымі праёмамі. Планіроўка анфіладная з вестыбюлем і лесвіцай у цэнтры. Памяшканні першых паверхаў перакрытыякрыжовымі скляпеннямі.
На двух падоўжаных баках плошчы размяшчаліся па восем аднатыпных драўляных аднапавярховых жылых дамоў, накрытых вальмавымі дахамі (зберагліся часткова). Мураваныя сцены іх фасадаў, злучаныяя паміж сабой арачнымі праездамі, утваралі суцэльны фронт вулічнай забудовы.
У палацава-паркавы комплекс, створаны ў другой палове XVIII — 1-й палове XIX ст., уваходзілі двухпавярховы мураваны палац, два сіметрычныя драўляныя флігелі, якія ўтваралі паўадкрыты двор, і парк з вадаёмам. Тэрыторыя парку аддзялялася ад плошчы мураванай агароджай з брамай, ад яе да касцёла вяла ліпавая алея. Захавалася неагатычная вежа (пачатак XX ст.) на востраве, які звязаны з паркам драўляным мастком.
Касцёл Святога Міхаіла з агароджай і брамай ў в. Міхалішкі
Дэкаратыўнае аздабленне інтэр’ера касцёла: дзевяць алтароў, гарэльефныя кампазіцыі і арнаментальныя рэльефы, амбон, краты бакавых капліц (2 катэгорыя)
Помнік сармацкага барока Вялікага Княства Літоўскага. Над ім працавалі запрошаныя для гэтага архітэктар Крыштаф Пэнс і скульптар П’етра Перці.
Касцёл двухвежавы, аднанефавы. Да прамавугольнага ў плане асноўнага аб’ёму з паўночнага ўсходу прымыкае пяцігранная апсіда з дзвюма невысокімі сакрысціямі. Асноўны аб’ём накрыты двухсхільным дахам з вальмамі над апсідай. Галоўны фасад падзелены на два ярусы простым карнізам, завершаны чацверыкамі вежаў з чатырохсхільнымі шатровымі дахамі і атыкавым франтонам паміж імі. Нязначны перапад вышынь зальнай часткі, апсіды і вежаў стварае ступеньчатасць сілуэта будынка. Пры ўваходзе невысокі паўкруглы аб’ём накрыты конусападобным дахам. Сцены прарэзаны вокнамі з паўцыркульнымі завяршэннямі і раскрапаваны філянговымі нішамі.
У інтэр’еры асноўны аб’ём мае цыліндрычнае перакрыцце з распалубкамі на папружных арках, якія пераходзяць у магутныя пілястры. Алтарная частка з паўцыркульнымі арачнымі праёмамі. Пад хорамі размешчаны два ўваходы ў ніжнія ярусы вежаў, дзе знаходзяцца капліцы. Сцены паўкруглага аб’ёму члянёны шасцю паўцыркульнымі нішамі для скульптур. У аздабленні касцёла ў 1684–1700 гг. прымала ўдзел група замежных дэкаратараў у складзе Джаванні Марыя Галі, Андрэа Капонэ, сына архітэктара Яна Пенса пад кіраўніцтвам прыдворнага мастака Яна Казіміра Сапегі — П’етра Перці з удзелам мясцовага майстра Мікалая Жылевіча. У дэкаратыўным убранні, сканцэнтраваным на паверхні сцен цэнтральнага аб’ёму, дамінуюць бела-блакітныя стукавыя барэльефы з выявамі святых і пышны раслінны арнамент, які аб’ядноўвае ўвесь дэкор у адзінае пластычнае цэлае.
Асаблівым багаццем вылучаецца аздоба двух’яруснага галоўнага алтара з вітымі калонкамі. Па карнізе першага трохчасткавага яруса фігуры ўкленчаных епіскапаў, у цэнтры фігуры двух анёлаў. У навершы алтара рэльеф «Новазапаветная Тройца». Галоўны алтар, як і восем іншых, абрамлены акантам, з завіткоў якога нібы вырастаюць галовы дракона, сірэн і іншых фантастычных істот. На шырокіх сценавых пілонах гарэльефы 12 апосталаў. Пастаўленыя на квадратныя кансолі з маскаронамі розных тыпаў і памераў, яны амаль поўнасцю аддзелены ад сцен і ствараюць эфект руху. У прасценках паміж пілонамі знаходзяцца стукавыя алтары ў пышных барочных абрамленнях. Два бакавыя алтары з вітымі калонкамі і пілястрамі, якія падтрымліваюць папружную арку. У ляпных рамах алтарныя карціны: «Святая Сям’я» ў срэбным з пазалотай абкладзе пачатку XVIII ст., «Маці Божая Ружанцавая» (пачатак XIX ст.). Побач з карцінамі сюжэтныя барэльефы. Амбон, упрыгожаны пазалочаным раслінным арнаментам, падтрымліваецца ўнізе разным арлом, які трымае ў кіпцюрах картуш з гербам Бжастоўскіх. Балдахін драўляны, разны, у выглядзе кароны.
Касцёл Дабравешчання Найсвяцейшай Дзевы Марыі ў пасёлку Гудагай (2 катэгорыя)
Помнік драўлянага дойлідства. Пабудаваны ў 1764 г. пры кляштары кармелітаў (не захаваўся) у стылі барока.
Асноўны прамавугольны ў плане зруб накрыты агульным дахам з пластычна выгнутымі вальмамі над пяціграннай апсідай і шатровымі вежачкамі па краях вільчыка. Раней касцёл быў дзвюхвежавы — па баках трохвугольнагафрантону ўзвышаліся два чацверыкі з гранёнымі купалкамі. Да галоўнага фасада прыбудаваныя ўваходны тамбур, па баках апсіды — нізкія сакрыстыі. Сцены вертыкальна ашаляваныя дошкамі з нашчыльнікамі, прарэзаныя лучковымі вокнамі ў плоскіх ліштвах, умацаваныя брусамі-сцяжкамі, завершаныя прафіляваным карнізам. Уваходныя дзверы аформленыя дэкаратыўнай укладкай шалёўкі складанага малюнка.
Інтэр’ер зальны, на тарцовай сцяне апсіды кансольна размешчаная скульптура «Распяцце» пад трохвугольнай навіссю. Зала храма перакрыта плоскай столлю. Над уваходам на двух слупах хоры з арганам ракайльна-класіцыстычнай трактоўкі. Інтэр’ер упрыгожваюць тры драўляныя алтары канца XVIII ст., выкананыя ў стылі ранняга класіцызму. Алтары трохчасткавыя, у іх дэкоры выкарыстаныя іанічная каланада, драўляная скульптура, разныарнамент, капітэлі і ківоты пазалочаныя, чаканныя аправы алтарных абразоў. З боку ад галоўнага фасада размешчана аднаярусная каркасная квадратная ў сячэнні званіца з шатровым завяршэннем.
Касцёл Святога Георгія ў в. Варона (2 катэгорыя)
Помнік архітэктуры позняга барока. Пабудаваны з цэглы на паўночнай ускраіне вёскі ў сярэдзіне XVIII ст., напаўзруйнаваны ў 1943 г., адбудаваны ў 2002 г.
Будынак прамавугольны ў плане, накрыты высокім двухсхільным дахам. З паўночна-ўсходняга боку да касцёлу прымыкае квадратная ў плане сакрыстыя (пабудаваная ў канцы XIX — пачатку XX стагоддзя). Галоўны фасад касцёла завершаны трохярусным атыкавым франтонам. Ніжні прамавугольны ярус з’яўляецца асновай фігурнага шчыта і вежачкі, якія ўзвышаюцца над відьчыкам даху. Плоскасць галоўнага фасада прарэзаная лучковым уваходным праёмам і невялікім прамавугольным акном у ніжнім ярусе франтону. Бакавыя сцены расчлянёныя пілонамі, вырашанымі накшталт контрфорсаў, вуглы будынку апрацаваныя шырокімі пілястрамі.
Інтэр’ер зальны з плоскай столлю. Сцены расчлянёныя пілястрамі, над імі —фрэскавыя выявы апосталаў. У алтарнай сцяне невялікая ніша і фрэскавая выява перспектыўнага алтара з калонамі іанічнага ордэра, антаблементам і конхай над ім. Размалёўка столі імітуе купал. Пры ўваходзе — хоры. Драўляная агароджа хораў размаляваная (нішы з разеткамі).
7.Касцёл Нараджэння Найсвяцейшай Панны Марыі ў в.Кемелішкі
Узведзены ў 1781 г. фундатарам Станіславам Прушынскім драўляны касцёл, асвечаны біскупам Д. Пілхоўскім у 1799 г. Касцёл, перабудаваны ў 1900 г., з’яўляецца узорам інтэрпрэтацыі элементаў неаготыкі ў драўляным дойлідстве.
Будынак імітуе мураваную трохнефавую базіліку з трансептам і дзвюма чацверыковымі вежамі на галоўным фасадзе. Верхнія васьмігранныя ярусы вежаў завершаны вастраверхімі шатрамі, аздобленымі франтончыкамі-вімпергамі па баках свету. Двухсхільны дах трансепта больш нізкі за асноўны і адпавядае па вышыні такому ж даху над уваходным чатырохкалонным ганкам. Нарастанне вышынь дахаў, рамантычныя завяршэнні вежаў надаюць маляўнічасць і разнастайнасць аб’ёмна-прасторавай кампазіцыі і дэкаратыўнаму вырашэнню збудавання. Вокны маюць лучковыя завяршэнні, на тарцах трансепта – рамбічныя люнеты. Сцены ашаляваны гарызантальна, з цокальнай панэллю, і ўмацаваны сцяжкамі.
Інтэр’ер падзелены шасцю слупамі на 3 нефы, пры ўваходзе вылучаны нартэкс. На поўдзень ад касцёла размешчана трохпралётная мураваная брама і драўляная трох’ярусная чацверыковая званіца, накрытая чатырохсхільным шатром-“каўпаком” з вастраверхай сігнатуркай.
Троіцкая царква старавераў ва ўрочышчы Стрыпішкі (3 катэгорыя)
Пабудавана ў XVIII – XIX ст. на тэрыторыі Падольскага сельсавета.
Асноўны прамавугольны зруб накрыты двухсхільным дахам з трохвугольным франтонам на галоўным фасадзе, які мае дэкаратыўную ашалёўку ў “ёлачку”. Невысокія бакавыя галерэі надаюць будынку выгляд базілікі. Сцены не ашаляваны, але завершаны карнізам з разьбянымі “падзорамі”. Арыгінальнае вырашэнне мае ўваходны ганак у выглядзе двухсхільнага дашка на драўляных кансольных апорах з падкосамі, так званымі падчэнямі. Праваслаўную стылістыку надае храму надбудаваны над бабінцам чацверыковая вежа-званіца з цыбулепадобнай галоўкай.
Архіўныя і бібліяграфічныя звесткі аб царкве старавераў вельмі абмежаваныя.
Па некаторых звестках царква ва ўрочышчы Стрыпішкі была пабудавана ў XVIII ст. У другой палове ХІХ ст. храм быў часткова перабудаваны.
Паводле архіўных дакументаў, Стрыпішская абшчына заснавана ў 1893 г. У 1910 г. была пабудавана новая драўляная царква, якая захавалася да нашага часу. У 1920-30-я гг. царква дзейнічала. Стрыпішская стараверская абшчына налічвала ў 1925 г. 625 прыхажан. Адносілася да стараверскай царквы Польшчы.
Касцёл Святых Касмы і Даміяна, г.Астравец (3 катэгорыя)
Помнік архітэктуры класіцызму. Архітэктар Аўгуст Касакоўскі. Знаходзіцца на месцы старажытнага касцёла і кляштара дамініканцаў, узведзенага магнатамі Корсакамі ў 1616—1618 гг. Пабудаваны ў 1785—1787 гг. з цэглы на месцы старажытнага драўлянага касцёла. У 1866 г. храм перабудаваны пад праваслаўную царкву. Касцёл дзейнічае. У жніўні 2016 года Пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь касцёлу нададзены статус гісторыка-культурнай каштоўнасці Беларусі рэгіянальнага значэння.
Уяўляе сабой трохнефную базіліку з плоскай алтарнай сцяной прэсбітэрыя і фасадам-нартэксам, які мусіў быць двухвежавым. Усе часткі храма храма аб’яднаны ў строгім прамавугольным аб’ёме, накрыты пасля перабудовы агульным пакатым дахам. Пры перадачы касцёла пад праваслаўную царкву ў 1866 г. над ім узвялі несапраўдны купал з цубуляй. Архітэктурна-дэкаратыўны акцэнт створаны на галоўным фасадзе. Яго двух’ярусная сіметрычна-восевая кампазіцыя вылучаная па цэнтры чатырохкалонныміанічным порцікам з трохвугольным франтонам, фасад крапаваны пілястрамі таго ж ордара. Другі ярус — высокі парапет з дзвюхгранным шчытом па цэнтры і крапоўкай арачнымі нішамі па баках (надбудаваны ў другой палове XIX ст.). Верхнія ярусы вежаў адсутніцаюць, іх ніжнія чацверыкі завяршае масіўны атык, аздоблены падобным на старажытнарускую трохлопасцевую арку-нішу і па баках крапаваны арачнымі нішамі. Бакавыя фасады рытмічна расчлянёныя высока ўзнятымі арачнымі аконнымі праёмамі, шырокімі лапаткамі ў прасценках і завершаныя развітым карнізам. За манументальнай класіцыстычнай стылістыкай фасада ўжо складана заўважыць барочную сутнасць фрхітэктонікі святыні.
Унутраная прастора храму падзеленая чатырма слупамі на тры нефы і две сакрысціі, якія ў цэнтральным нефе вылучаюць алтарнае памяшканне, асветленае дзвюма высокімі арачнымівокнамі на тарцовай сцяне. Цэнтральны неф перакрыты цыліндрычным скляпеннем з распалубкамі і папружнымі аркамі, больш вузкія бакавыя нефы — крыжовымі.
Касцёл Узнясення Святога Крыжа, г.Астравец (3 катэгорыя)
Пабудаваны на каталіцкіх могілках у Астраўцы ў 1910-11 гг. на ахвяраванні парафіян, своеасаблівая эклектычная архітэктура якога спалучае рысы неараманскага стылю і неаготыкі. Архітэктанічна – гэта класічная крыжовая базіліка, змураваная з жоўтай цэглы, якая атрымала пашырэнне ў будаўніцтве Беларусі на мяжы 19-20 ст. Цэнтральны неф і трансепт (папярочны неф) роўныя па вышыні і накрыты ўзаемна перпендыкулярнымі двухсхільнымі дахамі, якія ўтвараюць у плане выцягнуты лацінскі крыж. Па баках пяціграннай апсіды прэсбітэрыя размешчаны сіметрычныя сакрысціі. Цэнтральны неф значна выступае наперад параўнальна з бакавымі нефамі. У месцы іх злучэння пастаўлены невысокія двух’ярусныя чацверыковыя вежы, завершаныя спічастымі шчытамі, што стварае незвычайную шматпланавую структуру галоўнага фасада, па-мастацку выразную і адметную па сілуэце. Тарэц цэнтральнага нефа на ўсю шырыню прарэзвае магутны перспектыўны ўваходны партал. Над ім зроблена высокая паўцыркульная арачная ніша з акном-ружай. Шчыт, які закрывае тарэц даха, аздоблены меншымі па памерах плоскімі арачнымі нішамі, што надае фасаду вертыкальную дынаміку, пры адсутнасці вертыкаляў вежаў. Бакавыя фасады прарэзаны вокнамі-трыфорыямі і рытмічна ўмацаваны контрфорсамі. Ураўнаважаныя паўцыркульныя абрысы праёмаў, плоскіх і конхавых нішаў надаюць збудаванню сярэдневяковую манументальнасць, а высокі цокаль, вежы і контрфорсы – унутраную энергію.
Касцёл Святога Георгія (Юрыя), в. Вялікія Свіранкі ( 3 катэгорыя)
Помнік сакральнага дойлідства Астравеччыны. У 1671 г. за кошт віленскага капітула тут заснаваны драўляны касцёл, а ў 1690 г. пры ім збудаваны драўляны кляштар місіянераў. Паводле архітэктурна-мастацкіх характарыстык існуючы касцёл пабудаваны ў канцы 18 ст., а ў пачатку 20 ст. рэканструяваны. Асноўны прамавугольны ў плане аб’ём і пяцігранная апсіда прэсбітэрыя накрыты агульным двухсхільным дахам з вальмамі над алтаром і застрэшкамі ў месцы злучэння зрубаў. З боку галоўнага фасада вільчык даха прарэзвае невялікая васьмігранная вежачка, завершаная шатром. Асноўны аб’ём па баках галоўнага фасада фланкіраваны чацверыковымі вежамі, завяршэнні якіх не захаваліся. Тарэц даха закрыты трохвугольным франтонам, які раскрапаваны над вежамі. Невысокі ўваходны прытвор таксама накрыты двухсхільным дахам з трохвугольным франтонам, схілы якога адпавядаюць асноўнаму франтону. Уваходныя дзверы аформлены адмысловай дэкаратыўнай шалёўкай. Сцены ашаляваны гарызантальна з вертыкальнай цокальнай панэллю і ўмацаваны вертыкальнымі сцяжкамі. Вокны маюць лучковыя завяршэнні. Унутры сцены таксама ашаляваны, унізе ўпрыгожаны філёнгавымі нішамі, расчлянёны пілястрамі і завершаны цягай карніза. Столь плоская на падугах. Над нартэксам размешчаны арганныя хоры. Усе гэтыя дэталі маюць рысы барочнага класіцызму і сведчаць пра больш раннюю дату будаўніцтва вялікасвіранскага касцёла, чым 2-ая палова 19 ст. У 1910 г. каля касцёла змуравана двух’ярусная чацверыковая званіца, накрытая шатровым дахам. Глухі ніжні ярус складзены з бутавых камянёў, верхні ярус змураваны з цэглы і прарэзаны з кожнага боку двума высокімі паўцыркульнымі праёмамі
© Островецкий районный исполнительный комитет, 2017
Разработка и поддержка сайта БЕЛТА
Достопримечательности
Костёл Святой Троицы в аг.Гервяты (2 категория)
Римско-католический храм. Относится к Островецкому деканату Гродненской диоцезии. Построен в 1899—1903 годах в неоготическом стиле. Местный приход создан в 1526 году, тогда же был построен небольшой деревянный храм.
В 1899-1903 годах на месте деревянного храма архитектором Вацлавом Михневичем был возведен величественный каменный храм. Он входит в тройку самых высоких храмов, высота колокольни – 61 метр.
Храм представляет собой трёхнефную однобашенную базилику с трансептом в западной части, накрытую двускатными крестовыми крышами из красной черепицы, средокрестие завершено металлической башенкой, а гребень — керамическими трилистниками. С восточной стороны главного нефа, пристроена высокая двухъярусная башня-колокольня, завершённая шпилем. Её боковые грани, в четвериковом нижнем ярусе, украшены аркатурой и нишами, верхний восьмериковый ярус с четырёх сторон фланкирован декоративными пилонами, остальные разделены высокими стрельчатыми спаренными окнами.
Средний неф, с низкими стрельчатыми окнами, завершён шпилями-пинаклями, которые задают активный ритм боковых фасадов. Между каждой парой контрфорсов, на стенах боковых нефов, размещены по два высоких спаренных стрельчатых окна с декоративными «розами». Боковые фасады храма украшены аркатурнозубчастым поясом, антаблемент имеет фриз со стилизованным орнаментом в виде трёхступенчатых зубцов. Алтарный фасад и торцы трансепта имеют четырёхъярусную композицию с выделением повышенной центральной части, завершённой готическим аттиком с тремя башенками, фланкированными двумя контрфорсами с аркбутанами, которые соединяют аттик с контрфорсами. В алтаре сохранились фрагменты цветных витражей.
Перед храмом стоят несколько деревянных крестов с богатой резьбой, что характерно для литовских культовых сооружений. Вокруг храма разбит ландшафтный парк с редкими декоративными растениями и фигурами апостолов.
Храм называют “маленькой Швейцарией” и “белорусским Нотр-Дамом”. По многочисленным опросам, он признан одним из самых красивых костёлов Беларуси.
Костел Вознесения Святого Креста в д. Быстрица
(2 категория)
Памятник архитектуры раннего барокко. Построен в середине XVI века по приказу польского короля Сигизмунда I. В 1760 г. перестроен в стиле рококо.
Однонефный, двухбашенный с пятигранной апсидой (с северной стороны пристроена сакристия). Каменный храм имеет симметрично-осевую удлинённую композицию. В силуэте здания доминируют две четырёхъярусные башни главного фасада, лёгкие и струйчатые по архитектурной трактовке (группы пилястр, сквозная аркатура башен, высокие ниши). Башни объединены треугольным щитом, за которым спрятаны двускатные крыши. Боковые фасады симметрично расчленены парами арочных окон и тонкими двойными лопатками в простенках, опоясаны профилированным антаблементом. Зал костёла перекрыт цилиндрическим, на подпружных арках, сводом, ризница — цилиндрическим с распалубкой. Своды декорированы орнаментальным узором XIX века. Декоративный акцент интерьера — главный алтарь, развёрнутый по граням апсиды и разделённый антаблементам на два яруса. В одном барочно-рокальном стиле сделаны и два, меньших по размеру, кулисных алтаря.
Архитектурный ансамбль центра аг.Ворняны
(2 категория)
Архитектурный ансамбль центра Ворнян — памятник градостроительства барокко. Сформировался в 1760—1770-х годах.
Расположен по регулярной планировочной схеме вокруг большой, вытянутой, прямоугольной площади. Доминанта ансамбля — Георгиевский костёл, который замыкает площадь с восточной стороны. Два дома (дом аптекаря и плебания) создают перед костёлом открытый на площадь курдонёр с округлым по очертанию ограждением. На западной стороне площади был дворцово-парковый комплекс (не сохранился). Южная и северная стороны площади формируют два ряда типовой жилой застройки, объединённой в единственный фронт каменными простенками с арочными проездами. В застройку входили трактир и торговые ряды.
Костёл Святого Георгия построен в 1767—1769 гг. в стиле позднего барокко (достроен в 1880 г., 1909 г.). Храм построен на средства владелицы Ворнян М. Абрамович, архитектор — А. Казаковский. Двубашенный, однонефный, каменный храм с трансептом. Архитектурная пластика (профилированные тяги, наличники, вязанки пилястр, раскреповки, фигурные завершения башен и щита) сконцентрирована на главном фасаде. Боковые фасады расчленены арочными окнами и двойными пилястрами в простенках. Внутри неф перекрыт цилиндрическим сводом с распалубками на подпружных арках. Над входом хоры с криволинейным парапетом.
Каменные двухэтажные плебания и дом аптекаря (1770 г.) — прямоугольные здания с высокими вальмовыми крышами. Фасады ритмично разделены широкими лопатками и прямоугольными оконными проёмами. Планировка анфиладная с вестибюлем и лестницей в центре. Помещения первых этажей перекрыты крестовыми сводами.
На двух удлинённых сторонах площади размещалось по восемь однотипных деревянных одноэтажных жилых домов, накрытых вальмовыми крышами (сохранились частично). Каменные стены фасадов, соединённые между собой арочными проездами, образовывали сплошной фронт уличной застройки.
В дворцово-парковый комплекс, созданный во второй половине XVIII — 1-й половине XIX ст., входили двухэтажный каменный дворец, два симметричных деревянных флигеля, которые образовывали полуоткрытый двор и парк с водоёмом. Территория парка отделялась от площади каменным ограждением с воротами, от неё до костёла вела липовая аллея. Сохранилась неоготическая башня (начало XX ст.) на острове, которая связана с парком деревянным мостиком.
Костёл Святого Михаила Архангела в аг. Михалишки (2 категория)
Декоративная отделка интерьера костёла: девять алтарей, горельефные композиции и орнаментальные рельефы, амвон, решётка боковых часовен.
Памятник сарматского барокко Великого Княжества Литовского. Над ним работали архитектор Криштоф Пенс и скульптор Пьетро Перти.
Костёл возведён в 1653 г. согласно проекту виленского архитектора – бельгийца Криштофа Пенса, на месте старого деревянного храма.
Костёл двухбашенный, однонефный. К прямоугольному в плане основному объёму, с северо-востока примыкает пятигранная апсида с двумя невысокими боковыми ризницами. Основной объем накрыт двухскатной крышей с вальмами над апсидой. Главный фасад разделён на два яруса простым карнизом, завершён четвериковыми башнями с четырёхскатными шатровыми крышами и аттиковым фронтоном между ними. Вход оформлен в виде низкого притвора с отдельной конусообразной крышей. Стены прорезаны окнами с полуциркульными завершениями.
В интерьере основной объём имеет цилиндрическое перекрытие с распалубками на подпружных арках, которые переходят в мощные пилястры. Алтарная часть с полуциркульными арочными проёмами. Под хорами размещены два входа в нижние ярусы башен, где находятся часовни. Стены полукруглого объёма разделены шестью полуциркульными нишами для скульптур. В отделке костёла в 1684–1700 гг. принимала участие группа иностранных декораторов в составе Джованни Мария Гали, Андреа Капоне, сына архитектора Яна Пенса, под руководством придворного художника Яна Казимира Сапеги, а также местного мастера Николая Жилевича. В декоративном убранстве, сконцентрированном на поверхности стен центрального объёма, доминируют бело-голубые стукковые барельефы с ипостасями святых и пышный растительный орнамент, который объединяет весь декор в единственное пластическое целое.
Особым богатым декором отличается двухъярусный главный алтарь с витыми колоннами. По карнизу первого трёхчастного яруса находятся фигуры коленопреклонённых епископов, в центре фигуры двух ангелов. В завершение алтаря – рельеф «Новозаветная Троица». Главный алтарь, как и восемь других, обрамлён акантам, из завитков которого, словно, вырастают головы дракона, сирен и прочих фантастических существ. На широких стеновых пилонах горельефы 12 апостолов. Поставленные на квадратные консоли, они почти отделены от стен и создают эффект движения. В простенках между пилонами находятся стукковые алтари в пышных барочных обрамлениях. Два боковых алтаря с витыми колонками и пилястрами поддерживают наружную арку. В лепных рамах алтарные картины: «Святая Семья» в серебряной с позолотой оправе начала XVIII ст., «Матерь Божья Ружанцовая» (начало XIX ст.). Рядом с картинами сюжетные барельефы. Амвон, украшенный позолоченным растительным орнаментам, поддерживается внизу резным орлом, который держит в когтях картуш с гербом Бжестовских. Балдахин деревянный, резной, в виде короны.
Костел Посещения Пресвятой Девы Марии в м. Гудогай (2 категория)
Памятник деревянного зодчества. Построен в 1764 г. при монастыре кармелитов (не сохранился) в стиле барокко.
Основной прямоугольный в плане сруб, накрытый общей крышей с пластично изогнутыми вальмами над пятигранной апсидой. Раньше костёл был двухбашенный — по бокам треугольного фронтона возвышались два четверика с гранёными куполками. К главному фасаду пристроен входной тамбур, па боках апсиды — низкие сакристии. Стены вертикально обшиты досками, с прорезанными лучковыми окнами в плоских наличниках, укреплённые брусьями-флажками, завершённые профилированным карнизам. Входные двери оформлены декоративной вкладкой наличника сложного рисунка.
Интерьер зальный, на торцевой стене апсиды консольно размещена скульптура «Распятие», под треугольным навесом. Зал храма перекрыт плоским потолком. Над входом, на двух столбах, хоры с органом рокайльно-классицистической трактовки. Интерьер украшают три деревянных алтаря конца XVIII ст., выполненные в стиле раннего классицизма. Со стороны от главного фасада размещена одноярусная, каркасная, квадратная в сечении колокольня с шатровым завершением.
Костёл Святого Георгия в аг.Ворона (2 категория)
Памятник архитектуры позднего барокко. Построен из кирпича на северной окраине деревни в середине XVIII ст., наполовину разрушен в 1943 г., отстроенный в 2002 г.
Здание прямоугольное в плане, накрытое высокой двускатной крышей. С северо-восточной стороны к костёлу примыкает квадратная в плане сакристия (построенная в конце XIX — начала XX столетия). Главный фасад костёла завершён трёхъярусным аттиковым фронтонам. Нижний прямоугольный ярус является основой фигурного щита. Плоскость главного фасада прорезана лучковым входным проёмом и небольшим прямоугольным окном в нижнем ярусе фронтона.
Интерьер зальный с плоским потолком. Стены разделены пилястрами, над ними — фресковые ипостаси апостолов. Раскраска потолка имитирует купол. При входе — хоры. Деревянное ограждение хоров раскрашено (ниши с розетками).
Костёл Рождества Пресвятой Девы Марии в аг. Кемелишки (3 категория)
Деревянный костёл, возведён в 1781 г. спонсорам Станиславом Прушинским, освещён епископам Д. Пилховским в 1799 г. Храм, перестроенный в 1900 г., является образцом интерпретации элементов неоготики в деревянном зодчестве.
Здание имитирует каменную трохнефовую базилику с трансептом и двумя четвериковыми башнями на главном фасаде. Верхние восьмигранные ярусы башен завершены островерхими шатрами. Двускатная крыша трансепта более низкая, чем основная, и соответствует по высоте такой же крыше над входным четырёхколонным крыльцом. Нарастание высоты крыш, романтичные завершения башен, придают живописность и разнообразие объёмно-пространственной композиции. Окна имеют лучковые завершения, на торцах трансепта – ромбические люнеты. Стены обшиты горизонтально, с цокольной панелью, и укреплены стяжками.
Интерьер разделён шестью столбами. С южной стороны костёла размещены трёхпролётные каменные ворота и деревянная трёхъярусная четвериковая колокольня, накрытая четырёхскатным шатром-“колпаком” с островерхой сигнатуркой.
Троицкая церковь староверов в урочище Стрипишки (3 категория)
Церковь построена в XVIII – XIX ст. Основной прямоугольный сруб накрыт двускатной крышей с треугольным фронтоном, на главном фасаде который имеет декоративную обшивку в виде “ёлочки”. Невысокие боковые галереи надают зданию вид базилики. Стены не обшиты, но завершены карнизом с резными “подзорами”. Оригинальное решение имеет входное крыльцо в виде двускатного навеса на деревянных консольных опорах с подкосами. Православную стилистику храму придаёт, надстроенная над притвором, четвериковая башня-колокольня с луковицеобразной головкой.
Архивные и библиографические сведения о церкви староверов очень скудны.
По некоторым сведениям, церковь в урочище Стрипишки была построена в XVIII ст. Во второй половине ХІХ ст. храм был частично перестроен.
Согласно архивным документам, Стрипишская община основана в 1893 г. В 1910 г. была построена новая деревянная церковь, которая сохранилась до нашего времени. В 1920-30-е гг. церковь действовала. Стрипишская старообрядческая община насчитывала в 1925 г. 625 прихожан, относилась к старообрядческой церкви Польши.
Костёл Святых Космы и Дамиана, г.Островец (3 категория)
Памятник архитектуры в стиле классицизм. Архитектор Август Косаковский. Находится на месте древнего костёла и монастыря доминиканцев, возведённого магнатами Корсаками в 1616—1618 гг. Построен в 1785—1787 гг. из кирпича, на месте древнего деревянного костёла. В 1866 г. храм перестроен под православную церковь. Костёл действует. В августе 2016 года, Постановлением Совета Министров Республики Беларусь, костёлу присвоен статус историко-культурной ценности Беларуси регионального значения.
Представляет собой трёхнефную базилику с плоской алтарной стеной пресвитерия (апсида отсутствует). Все части храма объединены в строгом прямоугольном объёме, накрыты общей крышей. Главный фасад имеет двухъярусную симметрично-осевую композицию, в центре находится четырёхколонный портик ионического ордера с треугольным фронтоном. В верхней части фасада находится массивный аттик, украшенный трёхлопастной аркой-нишей в центре и арочными нишами по бокам. Боковые фасады ритмично расчленены арочными оконными проёмами, широкими лопатками в простенках и опоясаны мощным карнизом.
Внутреннее пространство храма разделено четырьмя колоннами на три нефа и две сакристии, которые в центральном нефе выделяют алтарное помещение, освещённое двумя высокими арочными окнами на торцевой стене. Центральный неф перекрыт цилиндрическим сводом с распалубками и подпружными арками, более узкие боковые нефы — крестовыми.
Костёл Вознесения Святого Креста, г.Островец (3 категория)
Построен на католическом кладбище в Островце в 1910-11 гг. на пожертвования прихожан, своеобразная эклектическая архитектура, которая сопрягает черты неороманского стиля и неоготики. Архитектоника – это классическая крестовая базилика, сложенная из жёлтого кирпича, которая получила развитие в строительстве Беларуси на границе XIX-XX ст. Центральный неф и трансепт (поперечный неф) равные па высоте и накрыты взаимно перпендикулярными двускатными крышами, которые образуют в плане вытянутый латинский крест.
По сторонам пятигранной апсиды пресвитерия размещены симметричные сакристии. Центральный неф значительно выступает вперёд, сравнительно с боковыми нефами. В месте их соединения поставлены невысокие, двухъярусные, четвериковые башни, завершённые остроконечными щитами, что создаёт необычную многоплановую структуру главного фасада, художественно выразительную и отличительную по силуэту. Торец центрального нефа на всю ширину прорезает мощный перспективный входной портал. Над ним сделана высокая полуциркульная арочная ниша с окном-розой. Боковые фасады прорезаны окнами-трифориями и ритмично укреплены контрфорсами. Уравновешенные, полуциркульные очертания проёмов плоских и кондовых ниш придают постройке средневековую монументальность, а высокий цоколь, башни и контрфорсы – внутреннюю энергию.
Костёл Святого Георгия (Юрия), д. Большие Свиранки
( 3 категория)
Памятник сакрального зодчества Островетчины. В 1671 г. за счёт виленского капитула здесь основан деревянный костёл, а в 1690 г. при нем возведен деревянный монастырь миссионеров. Согласно архитектурно-художественным характеристикам, имеющийся костёл построен в конце XVIII ст., а вначале XX ст. реконструирован. Основной объём по сторонам главного фасада фланкирован четвериковыми башнями. Торец крыши закрыт треугольным фронтоном, который раскрепован над башнями. Невысокий входной притвор, также накрыт двускатной крышей с треугольным фронтоном, склоны которого соответствуют основному фронтону. Входные двери оформлены специальным декоративным наличником. Стены обшиты горизонтально с вертикальной цокольной панелью и укреплены вертикальными стяжками. Окна имеют лучковые завершения. Потолок плоский на падугах. Над нартексом размещены органные хоры. Все эти детали имеют черты барочного классицизма, и свидетельствуют о более ранней дате строительства Большого Свиранского костёла, чем 2-ая половина XIX ст. В 1910 г. около костёла построена двухъярусная четвериковая колокольня, накрытая шатровой крышей. Глухой нижний ярус составлен из бутовых камней, верхний ярус построен из кирпича и прорезан из каждой стороны двумя высокими полуциркульными проёмами.
© Островецкий районный исполнительный комитет, 2017
Разработка и поддержка сайта БЕЛТА